Al heel jong viste ik ze uit de trommels bij mijn oma’s. De harde, vierkante snoepjes met de smaak van koffie en karamel. Als je een beetje zuinig zoog, kon je minutenlang van je hopje genieten.
Haagsche Hopjes, ik snoep ze niet alleen omdat ik ze lekker vind, maar ook omdat ik uit Den Haag kom en daardoor vind dat dit snoepje een beetje bij mij hoort. Maar wat weet ik eigenlijk van dit snoepje? Gelukkig is er veel te vinden – lang leve Google – over het verhaal achter het Haagsche Hopje!
De beroemde Haagse koffiebonbon vindt zijn oorsprong eind 18e eeuw. Als de Fransen in 1792 Brussel innemen, wordt de Nederlandse gezant, baron Hendrik Hop, teruggeroepen naar Den Haag, waar hij tot 1801 boven de winkel van suikerbakker Van Haaren & Nieuwerkerk op het Lange Voorhout woont. In de 18e eeuw staat koffie bekend als een medicijn tegen allerlei pijntjes en kwalen. Baron Hop, die zelf last heeft van jicht, is dan ook een fanatiek koffiedrinker. Beter gezegd; hij is er verslaafd aan. Op een koude winteravond drinkt hij zijn koffie met veel room en suiker, in de ijdele hoop dat het zijn pijn iets zal verlichten. Hij drinkt zijn kopje niet helemaal leeg en laat het restant achter op de kachel.
De volgende ochtend ontdekt Hop dat het restje gekarameliseerd is in harde brokken die echter nog steeds heerlijk smaken. Als de dokter van Hop hem korte tijd later gebied om geen koffie meer te drinken, vraagt Hop de suikerbakkers Van Haaren & Nieuwerkerk om het snoepje voor hem na te maken. Hop noemt het snoepgoed ‘De Swarte Oostervogt-brok’, naar de zwarte, oosterse koffiedrank.
Baron Hop maakt de jaren die volgen regelmatig diplomatieke reizen en introduceert op deze manier de Swarte Oostervogt-brokken bij allerlei vorsten, diplomaten en adellieden. Nieuwerkerk, die in 1794 officieel begint met de productie van de snoepjes, levert hierdoor niet alleen aan het Nederlandse vorstenhuis, maar ook aan klanten in België, Engeland, Duitsland, Denemarken en zelfs het Russische Sint-Petersburg. De bonbons krijgen uiteindelijk pas in 1880 de naam Haagsche Hopjes.
Besloot Baron Hop op een avond bewust om zijn restje koffie niet op te drinken en achter te laten op de kachel? Of was hij gewoon te lui, en paste het niet in zijn rol als baron, om zijn halflege kopje naar de keuken te brengen? Ik vermoed het laatste. Hoe dan ook, het leverde hem bij toeval wat brokken op, waar wij twee eeuwen later nog steeds de vruchten van plukken: smakelijke Haagsche Hopjes!
Bronnen & foto: npogeschiedenis.nl, isgeschiedenis.nl
