‘Hij is mijn vader niet meer.’ Als iemand dit zegt, begrijp ik het echt. En tegelijkertijd vind ik het verdrietig om te horen, voor beide partijen. Door de dementie is hij niet meer de vader zoals je hem kende: Die sterke, krachtige, norse, spraakzame of juist rustige en timide volwassen man die je bekend is. Het kwijtraken van het bekende doet pijn.

Zelf voel ik het anders. Ik kan kijken naar zaken die mijn vader niet meer is: de man van het laatste nieuws, de tuinier, de wandelaar, de opruimer, de lezer, de pietje precies en de spaarder. Maar wat brengt mij dat? Een rot gevoel. Dus kies ik ervoor om te zien wie hij nu is. Dat is vaak lastig, ik wil mijn vader niet zien aftakelen en zien reduceren tot het kind dat hij ooit was; afhankelijk zonder dat zelf vaak te begrijpen.

Maar tussen al dat niet meer begrijpen, onthouden en uitvoeren, zit nog steeds mijn vader. Hij reageert op mijn aanwezigheid, hij glimlacht en stelt rommelige maar desondanks geïnteresseerde vragen. Soms zitten we rustig naast elkaar en vindt hij het jammer als ik wegga.
‘Wanneer zie ik je weer?’ is de meest gestelde vraag.
‘Zo direct,’ is het meest geruststellende antwoord.
Een leugentje om bestwil, het zouden zijn woorden kunnen zijn. Ik vraag zijn mening, ook over de recente coronacrisis; hij vindt het bezoekverbod heel begrijpelijk en is dit gelukkig ook weer snel vergeten. Ik vraag naar zijn ideeën over mijn welzijnswerk (‘Leuk, maar ik doe niet mee’) of ik doe mijn beklag over de kinderen (‘Tja, we zijn allemaal jong geweest’). Soms lees ik hem voor uit zijn levensboek, soms praten we erover door en soms valt hij in slaap. Soms lacht hij als ik hem plaag, soms irriteert het hem. Hij wil geen kwaad woord horen over de verpleging want: ‘Ik heb hier niets te klagen.’ Met Koningsdag vieren we Koninginnedag en laat hij de Nederlandse vlag op zijn wang schminken, zich een nationaal gekleurde vlinderdas strikken en een oranje hoed opzetten. Hij lacht erbij terwijl de oranje soes met veel smaak voor het grootste deel in zijn mond beland. Veel herken ik nog en veel ken ik nog niet.

Maar het wil niet zeggen dat wat ik nog niet ken of meer herken niet bij hem hoort. Hij is mijn vader in een nieuwe, onbekende outfit. Soms pijnlijk en soms verfrissend. Hoe ik het ook wend of keer; mijn vader is nog steeds mijn vader. En ik hoop dat ik dat altijd zo zal blijven zien.

Ik wens je een stralende meimaand met een open blik naar de mensen om je heen; het levert zulke mooie verhalen op.