Nog één kies te gaan en het wisselen zit erop.

De laatste melkkies; het is bijna net zo’n mijlpaal als het laatste zwemdiploma dat gehaald werd. Hoewel ik toen de vlag heb gehesen, zo blij als ik was dat de uren wachtend en prijzend al zittend op een plastic stoeltje naast een veel te warm zwembad nu dan toch eindelijk echt voorbij waren.

Wij hebben vier kinderen. Dat zwanger worden geen vanzelfsprekendheid is, weet ik. Dat het uiteindelijk toch gelukt is om moeder te worden van vier zonen, heb ik vooral te danken aan de medische wetenschap en – denk ik – aan een enorme portie geluk.

Alle activiteiten met betrekking tot die vier zonen vinden voor een eerste keer en voor een laatste keer plaats. Dit jaar sluit de oudste als eerste zijn vervolgstudie af en verlaat de jongste als laatste de basisschool. Gaat er voor de eerste keer een kind op kamers en pinken we voor de laatste keer een traantje weg bij de eindmusical.

Eerste en laatste zaken, het lijkt inherent aan de plek in het gezin. Toch is dat niet helemaal waar. De tweede zoon had eerder een snor dan de eerste en de vierde had als eerste van allemaal verkering.

Maar het wisselen van het melkgebit gaat keurig in volgorde van leeftijd. Het laatste tandendoosje wacht dan ook geduldig op de laatste kies. En dan, als straks het laatste doosje compleet is, verdwijnt het in een nog grotere doos die op zijn beurt weer naast drie andere grote dozen in een kast staat. Vier grote dozen gevuld met groeiboekjes, haarlokjes, verkeersdiploma’s, rapportjes, tekeningen, knutselwerkjes, babyshirtjes, kaartjes en nog veel meer van dat soort zaken.

Een doos vol herinneringen. Relikwieën die we bewaren om aan de jongens mee te geven als ze ooit echt op eigen benen gaan staan. Af en toe pak ik een doos, om er iets in te stoppen of om er iets in op te zoeken. En dan pak ik de knuffel, waar zoveel van gehouden is dat hij slap in zijn half verteerde vel hangt. Ik glimlach bij het opstel, herinner me hoe trots ze waren op het zelfgemaakte Moederdag cadeau en kijk hoe ze veranderd zijn – en toch ook weer niet – bij het zien van de vele schoolfoto’s.

Die dozen. Voor de kinderen. Ik denk dat ik ze zelf hou.